|| वास्तु शास्त्र ||
भ्रूगुरत्रिर्वसिष्ठश्च विश्वकर्मा मयस्तदा ।
नारदो नग्नजिच्चैव विशालाक्ष: पुरन्दर :।।
ब्रह्मा कुमारो नंन्दीश : शौनको गर्ग एव च ।
वासुदेवो अनिरुद्धश्च तथा शुक्र बृहस्पती :।।
अष्टादशैते विख्यता वास्तूशास्रोपदेशका
संक्षेपण उपदिष्टम यन्मनवे मत्स्यरूपिणा ।।
(-मस्त्यपुराण अध्याय २५२। २-४)
वास्तु शास्त्र म्हणजे काय?
वास्तु शास्त्र हे प्राचीन भारतीय शास्त्र आहे, जे घर, कार्यालय, मंदिर, शाळा, इमारत इत्यादींचे बांधकाम आणि संरचना कशी असावी याविषयी मार्गदर्शन करते. “वास्तु” म्हणजे घर, इमारत किंवा इतर वास्तुची संरचना आणि “शास्त्र” म्हणजे त्या संरचनेला योग्य ठरवण्यासाठी असलेली विद्यान्वित माहिती.
वास्तु शास्त्राच्या अनुसार, प्रत्येक वास्तुची दिशा, आकार, रंग, रचना आणि इतर घटक त्या वास्तुतील लोकांच्या जीवनावर सकारात्मक किंवा नकारात्मक प्रभाव टाकू शकतात. घरात चांगली ऊर्जा आणण्यासाठी आणि नकारात्मक ऊर्जा टाळण्यासाठी वास्तु शास्त्राचे नियम महत्त्वाचे ठरतात.
वास्तु शास्त्राचे महत्त्व
वास्तु शास्त्र आपल्याला घरात सकारात्मक ऊर्जा निर्माण करण्यासाठी मार्गदर्शन करते. याचे प्रमुख उद्दिष्ट आहे:
- घरात समृद्धी, आनंद आणि शांततेचा संचार करणे.
- नकारात्मक ऊर्जा दूर करणे.
- घरातील लोकांना शारीरिक आणि मानसिक आरोग्य मिळवून देणे.
- घराच्या प्रत्येक क्षेत्राचा अधिक प्रभावी वापर करणे.
वास्तु शास्त्राच्या ज्ञानाचा वापर केल्याने घरातील उर्जा सुरळीत व संतुलित राहते, ज्यामुळे व्यक्तीचे जीवन अधिक सुखी व समृद्ध होऊ शकते.
वास्तु शास्त्राच्या काही प्रमुख तत्त्वे
वास्तु शास्त्राच्या काही महत्त्वपूर्ण तत्त्वांची माहिती खाली दिली आहे:
दिशांचे महत्त्व
वास्तु शास्त्रात प्रत्येक दिशेचे महत्त्व असते. प्रत्येक दिशा विशिष्ट ग्रह, देवता आणि ऊर्जा घेऊन येते. घरातील सर्वांत महत्त्वाची दिशाएँ आणि त्यांच्याशी संबंधित माहिती:
- पूर्व दिशा (East): सूर्याचे स्थान, त्यासाठी उर्जा, स्वास्थ्य आणि समृद्धी.
- पश्चिम दिशा (West): चंद्राचे स्थान, शांतता आणि आरामासाठी.
- उत्तर दिशा (North): व्यापारी यश, करियर व प्रगती.
- दक्षिण दिशा (South): शनी ग्रह, सुरक्षा व बचाव.
शयनकक्षाचे स्थान
शयनकक्ष म्हणजेच झोपेची जागा. दक्षिण-पश्चिम कोपऱ्यात शयनकक्ष असावा. हे स्थान मानसिक आणि शारीरिक विश्रांतीसाठी आदर्श ठरते. शयनकक्षात जास्त रंगीबेरंगी वस्तू ठेवल्यामुळे मानसिक ताण होऊ शकतो, म्हणून साधेपणाने सजावट केली पाहिजे.
मुख्य दरवाजाचे स्थान
घराच्या मुख्य दरवाजाचे स्थान अत्यंत महत्त्वाचे आहे. मुख्य दरवाजामध्ये सकारात्मक ऊर्जा प्रवेश करणे आवश्यक आहे. मुख्य दरवाजाला पूर्व, उत्तर किंवा उत्तर-पूर्व दिशेने असावे, असे वास्तु शास्त्र सांगते. दरवाजावर कोणताही अडथळा किंवा गडबड नसावा.
स्वयंपाक घराचे स्थान
स्वयंपाकघर घराच्या दक्षिण-पूर्व (Agni कोण) कोपर्यात असावे, कारण या दिशेला अग्नी (आग) प्रकट करण्याचे महत्व आहे. स्वयंपाकघरात अग्नी, पाणी आणि वायू यांचे संतुलन असणे आवश्यक आहे. स्वयंपाकघर स्वच्छ ठेवणे, तसेच वाफेच्या दुरुस्तीची काळजी घेणे आवश्यक आहे.
रंगांची निवडकता
रंगांचा प्रभावही वास्तु शास्त्रात महत्त्वपूर्ण असतो. प्रत्येक रंगाच्या विशिष्ट उर्जेचा परिणाम होतो. उदा.:
- पांढरा रंग: शांती आणि पवित्रता.
- केशरी रंग: उर्जा आणि उत्साह.
- लाल रंग: साहस आणि प्रेम.
- पिवळा रंग: आनंद आणि समृद्धी.
स्मार्ट आणि योग्य फर्निचर वापर
वास्तु शास्त्रानुसार, घरात फर्निचरचे स्थान आणि आकारही महत्त्वपूर्ण असतो. त्याचा प्रभाव घरातील प्रत्येक व्यक्तीवर होतो. फर्निचरचे योग्य स्थान घराच्या उर्जेचा प्रवाह सुसंस्कृत करतो.
वास्तु दोष आणि त्याचे उपाय
वास्तु दोष हे घरातील किंवा इमारतीतील संरचनात्मक समस्या आहेत, ज्यामुळे घरात नकारात्मक ऊर्जा संचारते. यामुळे आर्थिक, मानसिक, शारीरिक किंवा भावनिक तणाव होऊ शकतो.
मुख्य दरवाजा किंवा खिडक्या
मुख्य दरवाज्याच्या दिशेची चूक किंवा खिडक्या योग्य दिशेने न लागल्यामुळे घरातील उर्जा वाया जाते.
उपाय: मुख्य दरवाजासमोर झाडे आणि अडथळे टाळावेत. तसेच खिडक्या साफ ठेवाव्यात.
नम्रतेची भावना
घरात चुकलेली दिशा किंवा अनावश्यक वस्तू असणे यामुळे मानसिक शांतीत अडथळे येतात.
उपाय: घरात वातावरण स्वच्छ ठेवा आणि निर्बाध उर्जा प्रवाहासाठी वस्तूंच्या वापरात मर्यादा ठेवा.
घराची टेढी रचना
घराची रचना किंवा बांधकाम खूप टेढी किंवा चुकीच्या प्रकारे केले असेल तर ती नकारात्मक उर्जेला आमंत्रित करते.
उपाय: घराच्या रचनेत योग्य सुधारणा करा. फर्निचर आणि इतर घटक संतुलित ठेवा.
वास्तु शास्त्राचे फायदे
वास्तु शास्त्राच्या नियमांचे पालन केल्याने अनेक फायदे होतात:
सकारात्मक ऊर्जा:
घरात सकारात्मक ऊर्जा आणि वातावरण निर्माण होते.
समृद्धी व यश:
व्यापार आणि करियरमध्ये प्रगती, तसेच आर्थिक समृद्धी वाढते.
संपूर्ण शांती:
मानसिक शांती आणि समृद्धी प्राप्त होऊ शकते.
कुटुंबात प्रेम आणि समृद्धी:
घरातील प्रत्येक सदस्यासाठी आनंदी आणि प्रेमळ वातावरण तयार होते.
वास्तु शास्त्राचे फायदे
वास्तु शास्त्राच्या सर्व नियमांचे पालन करण्यावर घरात सकारात्मक उर्जा आणि जीवनशक्तीचा प्रवाह होतो. त्यामुळे जीवनातील अनेक समस्यांचे निराकरण होऊन आपल्या कुटुंबाला समृद्धी, शांती, सुख आणि यश प्राप्त होऊ शकते.
वाचन श्रेणी
तुमच्या श्रेणी निवडा
वास्तु कन्सल्टिंग
भू-उर्जा तणाव
भूमि परिक्षण
वास्तु योजना
वास्तु परीक्षण
यंत्र आणि क्रिस्टल उपाय योजना
वास्तु ऑरा स्कॅनर